XOCALI FACİƏSİ 1988-ci ildən başlamış Ermənistan - Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi dövründə ən müdhiş, faciəli, tarixdə analoqu çox az olan hadisələrdən biri Qarabağın ən qədim insan məskənlərindən biri olan Xocalıda baş vermiş soyqırım olmuşdur. Xocalı faciəsi XX əsrin ən dəhşətli və ən qəddarcasına törədilmiş Xatın, Xirosima faciələri ilə eyni səviyyədə durur. Xocalı Xankəndi şəhərindən 14 km şimal-şərqdə yerləşir. 1992-ci ilin qanlı faciəsinə kimi Xocalıda 7 min əhali yaşayırdı. Məlum hadisələr dövründə Ermənistandan, qonşu Xankəndindən ermənilər tərəfindən didərgin salınmış xeyli azərbaycanlı və 1989-cu ildə Fərqanədən qovulmuş məhsəti türkləri də məskunlaşmışdılar. 1992-ci il fevralın 25-dən 26-sına keçən gecə erməni silahlı dəstələri Xankəndi şəhərində yerləşdirilmiş keçmiş SSRİ-nin 366-cı motoatıcı hərbi alayının köməyi ilə silahsız və köməksiz Xocalı şəhərinə hücum etmişlər. Əvvəlcə şəhər dörd tərəfdən erməni qoşunları tərəfindən əhatə olunmuş, sonra isə Xocalıya
Yaxınlarının əksəriyyəti qətlə yetirilmiş Ceyhun Ələkbərovun dedikləri Xocalı soyqırımının necə dəhşətli, insanlığa sığmayan bir faciə olduğunu dünya ictimaiyyəti bilsə də, heç kəs bu faciəni yaşamış, öz gözləri ilə görmüş, bir göz qırpımında, valideynlərini, qardaş bacılarını, yaxınlarını itirən insanlardan bu dəhşəti daha yaxşı anlaya bilməz. Xocalı sakini, Soyqırım Həqiqətlərini Tanıtma İctimai Birliyinin rəhbəri Ceyhun Ələkbərov da bu faciəni yaşamış və ümumilikdə qohumlarının əksəriyyətini itirmiş şəxsdir. Başına gələn hadisələri danışdıqca bu insanların bəşəriyyət tarixində necə böyük faciə, dəhşətlərlə üz üzə qaldığını daha dərindən anlayırsan. Ceyhun Ələkbərov həmin müdhiş gecənin onun həyatında dərin yaralar buraxdığını deyir: "Adam bilmir hardan başlasın. Mənim həyatımda həmin hadisələrlə bağlı müəyyən bir hissələr var ki, heç cür gözümün qabağından getmir. Onda mən uşaq idim, 15 yaşım var idi. Gecə saat təxminən 2-nin yarısı qaldığımız sığınacağa qonşularımız g